Publieke doctoraatsverdediging van mevrouw Desmet Tine voor het behalen van de graad van Doctor Psychologische wetenschappen met het proefschrift getiteld ‘Lang leve de chaos. Participatief onderzoek in het participatieve Brusselse jeugdwerk’
Promotor: dr. Julia Villanueva O'Driscoll, Prof. dr. Jenneke Christiaens, Prof. dr. Gerrit Loots
Gelieve uw aanwezigheid te bevestigen voor 27 06 2022 via tine desmet@vub be
Samenvatting:
In dit doctoraat bestudeerde ik het participatieve jeugdwerk samen met en vanuit het Vlaams gesubsidieerde praktijkveld in Brussel. In interviews schetsten jeugdwerkers, beleidsmakers en middenveldondersteuners participatie als ‘deelnemen versus deelhebben’, of als verschillende treden op ’de participatieladder’ van ondermeer Hart (1992). Zo probeerden zij participatie (be)grijpbaar én meetbaar te maken. Al botste deze invulling van participatie ook op weerstand bij de jeugdwerkers, gezien deze niet overeen lijkt te komen met de praktijk. Participatie ontstaat volgens hen in de relaties die ze aangaan met de jongeren. Maar dit relationele werk is moeilijk te meten, wat tot spanningen kan leiden als de jeugdwerkers hun participatieve werk moeten verantwoorden bij het beleid. Door deze discrepantie tussen de praktijk en beleid, krijgen hun participatieve inspanningen vaak geen erkenning en blijven deze ‘ onzichtbaar ’. Hieruit groeiden de onderzoeksvragen: (1) ‘ Hoe creëert men participatieve relaties in het Brusselse praktijkveld?’ en ( 2)‘Hoe kunnen we deze onzichtbare participatieve relaties zichtbaar maken?’
Doormiddel van een participatieve etnografie bestudeerde ik hoe deze participatieve relaties gecreëerd worden in drie Brusselse jeugdwerkorganisaties en toetste deze bevindingen af in een focusgroep met drie jeugdwerkers. Samen kwamen we tot de bevinding dat participatief jeugdwerk gevormd wordt aan de hand van een participatie ethiek waarbij men gelijkwaardige, kritisch reflectieve, authentieke en holistische relaties aangaat. Deze participatie ethiek is fluïde, veranderlijk en chaotisch van aard. Zo concludeer ik dit doctoraat met een pleidooi voor chaos en hoe chaos kan helpen om de onzichtbare participatieve relaties uit het Brusselse jeugdwerk, zichtbaar te maken.